2020 và 1 số lầm tưởng về dinh dưỡng rất lớn vẫn được lan truyền, thậm chí có xu hướng trở thành giáo phái tiêu cực, vậy nên mình rất mong mọi người hãy có cái nhìn đa chiều hơn về những vấn đề nầy
Lầm tưởng về Eat Clean, Detox và ăn chay
EAT CLEAN ĐỂ HEALTHY HƠN VÀ GIẢM MỠ TỐT HƠN
Eat clean không được định nghĩa đúng đắn, nếu nó được xem như việc định nghĩa là ăn những thực phẩm tươi mới, raw, tự nhiên, organic thì các bạn phải hiểu 1 điều: không phải cứ tự nhiên là tốt mà nhân tạo là xấu. Mình sợ rằng Eat Clean dần dần sẽ bị biến tướng thành 1 số phong trào như thuận tự nhiên của má mì Nguyen Binh hay là Chiropractic có thể chữa được cả vô sinh, yếu sinh lí - người ta đang overhype, suy diễn và đánh tráo khái niệm.
Eat clean-er cho rằng ăn sạch để tránh phân bón, thuốc trừ sâu, những hoá chất có thể gây biến đổi gen ... hãy nhìn 2 mặt:
1. Thực phẩm raw ko phải lúc nào cũng tốt: ví dụ như sữa nguyên chất chứa nhiều vi khuẩn có hại, trứng lòng đào hay sống tí cũng ngon nhưng lại chứa nhiều avidin, và khiến chúng ta hấp thu được ít Protein hơn, các loại rau nếu ko chế biến thì có thể giữ được nhiều muối nitrate nhưng lại còn nhiều oxalate (dễ gây sỏi thận) ...
2. Organic tốt hơn GMO: cái này dần dần đang minh chứng cho việc cái gì nói nhiều dễ trở thành chân lý trong khi ko có đủ nghiên cứu hay bằng chứng vững chắc chứng minh, ngay cả chính những người ủng hộ cũng khó đưa ra được cơ sở lập luận vững chãi. Về cơ bản, Organic có cái dở có cái hay, chúng ta chỉ đơn thuần là lựa chọn cái tốt và chấp nhận đánh đổi cái dở nào. Ví dụ như 1 nghiên cứu 2018 trên Bột Protein Organic thì BPA thấp bằng nửa nhưng do Organic nên nồng độ kim loại nặng lại cao gấp 2. Tất nhiên 1 nghiên cứu trên ko đủ để chúng ta lật lại bàn cờ bảo Organic ko tốt nhưng có thể cho chúng ta thấy là mệnh đề trên chưa được kiểm chứng, nghĩa là ta ko được quy chụp cái gì tốt hơn cái gì.
3. Thực phẩm, rau củ đông lạnh, qua sơ chế là ko tốt: thực tế thì dinh dưỡng trong rau củ đông lạnh, bọc lại trong các siêu thị chỉ đi qua những khâu sơ chế rất nhỏ và ko ảnh hưởng đến thành phần dinh dưỡng của nó. Quá trình sơ chế chỉ đơn giản là rửa sạch, đi qua 1 lần nước ấm và bọc lại cho tủ lạnh. Việc này đảm bảo cho chất lượng từ mùi vị, màu sắc, thậm chí là thành phần dinh dưỡng ko thay đổi do các enzymes tác động vào. Điều này là tốt.
Và nếu bạn vẫn còn băn khoăn thì hãy nhớ là nấu ăn còn được xem là quá trình chế biến lớn hơn là những bước trên.
KẾT LUẬN: Tự nhiên, organic, raw ... ko đồng nghĩa là tốt hơn, hãy nhìn vào bức tranh lớn và đảm bảo 1 chế độ ăn cân bằng: đủ đa lượng và vi lượng. Tránh xa các processed food như thức ăn lề đường, snack ... nhưng đừng cực đoan đến mức sợ cả nấu nướng nhiều hoặc ăn 1-2 bữa bên ngoài cũng ko là điều gì đó quá khủng khiếp. Còn về giảm mỡ, mình đã nói tỉ lần là nó chả liên quan gì rồi. Ăn eat clean mà thừa Calo thì vẫn cứ béo và ngược lại, ăn linh tinh mà thiếu Calo thì vẫn cứ gầy.
ĂN CHAY THÌ KHOẺ MẠNH HƠN
Đúng là những người ăn thuần chay thì có mặt bằng chung sức khoẻ tốt hơn nhưng thực tế thì phần lớn ko phải do lựa chọn cách ăn của họ. Những người ăn chay có lối sống khoẻ mạnh hơn, ko chất kích thích, ko bia rượu, kiểm soát stress tốt, thể dục đều đặn. Cái này mới là mấu chốt. Còn chế độ ăn chay để khỏe mạnh yêu cầu 1 nền tảng kiến thức cao hơn, nếu ko dễ dẫn tới thiếu hụt vitamin nhóm B, L-carnitine, Mg ... do dư thừa phytic/phytate.
THỨC UỐNG DETOX GIÚP THẢI ĐỘC VÀ GIẢM CÂN
Kết luận ngắn gọn thế này: không có cái gì được thải ra và không có tí mỡ nào được bớt đi sau vài ngày nốc 1 vài chai xanh đỏ tím vàng cả.
Về mặt detox: 1 điều tra 2009 tại Mỹ với 10 công ty và 15 sản phẩm detox của họ, ko 1 chất độc nào được thải ra khỏi cơ thể cả. Mà có lẽ với cả các chuyên gia detox việt nam cũng chả định nghĩa được độc tố với họ là gì: kim loại nặng hay là ... tất cả những gì nhân tạo. Thứ nhất về mặt giải độc, 2 bộ máy lớn nhất của cơ thể là gan và thận thì việc uống detox còn có thể ảnh hưởng đến chính việc thải độc của cơ thể bạn về lâu dài. Vì sao?
1. Việc thải độc của cơ thể chỉ được làm tốt khi nó ở trạng thái khoẻ mạnh và được cung cấp đầy đủ dưỡng chất chứ tuyệt nhiên ko phải việc thiếu hụt Calo trầm trọng như uống detox.
2. Ngược lại, kéo dài quá trình detox hoặc lựa chọn ko khéo thành phần có thể còn giết bạn từ từ, vì các thành phần như oxalate quá nhiều có thể khiến suy gan và thận.
Tuy nhiên, e dùng thấy cơ thể e sau vài ngày rất nhẹ nhàng và khoẻ hơn, da dẻ bla blo? Vì sao em biết ko? Vì em đã ăn ngủ nghỉ like a shit suốt trước đó rồi, vậy nên giờ e dừng việc đó lại, thì chả thấy khoẻ hơn. Chứ chả cần uống detox, a đảm bảo chỉ cần em ăn cơm nhà, ko thức khuya, ko rượu bia thuốc lá, thì e cũng như vậy thôi. Đây là placebo effect điển hình.
Nhưng anh ơi, detox giúp e giảm mấy cân luôn! Vì sao em biết ko? Vì em chỉ uống ko ăn, lượng glycogen e bị cạn kiệt, nên nó khiến e mất nước. Mất 4 kg thì 3 kg nước, chứ mỡ e vẫn cả rổ. Và tin a đi, sau 1 vài hôm chỉ uống ko ăn, Calorie thâm hụt dưới cả mức trao đổi chất, em ăn lại cái còn béo hơn cũ. Đó là hiệu ứng compensation điển hình.
KẾT LUẬN: em chỉ cần 1 lối sống lành mạnh, 1 chế độ dinh dưỡng cân bằng và chịu khó tập luyện, tức khắc cơ thể em sẽ khoẻ mạnh, khoẻ từ việc giảm mỡ lẫn thải độc. Đừng có ngu si rồi nghe theo mấy chị bán mấy chai nước, mỗi chai mỗi liệu trình cả chục củ nha. Tạm ba cái cho chị em đỡ mất tiền ngu vào dăm ba thứ như trên đã nhé